Farnezol – terpen, który chroni

Autor: Marek Warner

farnezol terpen który chroni

W artykule “Toxicological and pharmacologic effects of farnesol (C15H26O): A descriptive systematic review ” dokonano szerokiego przeglądu właściwości farmakologicznych farnezolu. Poniżej  informacje z artykułu przedstawione w jak najbardziej przystępny sposób.

Część I

Skąd pochodzi nazwa farnezol?

Farnezol po raz pierwszy zidentyfikowano w kwiatach Akacji Farnesa (acacia farnesiana)[1]. Do drugiego członu nazwy rośliny farnesa dodano sufiks “ol” ponieważ chemicznie jest alkoholem. farnesa + ol = farnezol

Kup Farnezol

Farnezol – najpowszechniejsze zastosowania

Farnezol jest bezbarwnym lub lekko żółtawym olejem o słodkim, delikatnym smaku i zapachu. Jest bardzo często wykorzystywany w przemyśle kosmetycznym i perfumeryjnym. Wykorzystuje się go do poprawy zapachu perfum kwiatowych oraz jako antybakteryjny dodatek w kosmetykach.

W przemyśle spożywczym farnezol jest stosowany jako środek aromatyzujący. Został zidentyfikowany w ponad 30 olejkach eterycznych i innych produktach roślinnych wykorzystywanych przy produkcji żywności [2]. Przykładami produktów bogatych w farnezol są: wyroby morelowe, skórki cytrusowe, sok grejpfrutowy, dżem truskawkowy, imbir, pączek goździkowy, olejek chmielowy, tymianek, piwo, whisky, bazylia, papaja, anyż i rumianek niemiecki.

Terpeny potencjał medyczny

Terpeny mają duży potencjał leczniczy. Cieszą się duży zainteresowaniem wśród naukowców, czego wyrazem był artykuł w prestiżowym Nature [3]. Terpeny mają właściwości przeciwgrzybicze, przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, przeciwnowotworowe, przeciwpasożytnicze, hipoglikemiczne, przeciwzapalne i przeciwbólowe [4].
W oparciu o dostępne badania, postanowiono odpowiedzieć na pytanie: “Jakie właściwości farmakologiczne ma farnezol? – powszechny (seskwiterpen)?” Pisząc opracowanie wzięto pod uwagę badania przedkliniczne i kliniczne z lat 1960 – 2017.

Farnezol – podział badań

Przegląd badań dotyczących farnezolu podzielona na 5 kategorii:
  1. Działanie przeciwdrobnoustrojowe
  2. Wpływ na układ nerwowy i sercowo-naczyniowy
  3. Wpływ na układ metaboliczny i wątrobowy
  4. Pozostałe efekty farmakologiczne i toksykologiczne
W większości dostępnej literatury podaje się, że farnezol jest bezpieczną substancją obdarzoną właściwościami biologicznymi i farmakologicznymi, które mogą być przydatne w leczeniu różnych chorób. Badania in vitro wykazały, że farnezol wykazuje toksyczny potencjał indukujący apoptozę w różnych typach linii komórkowych [5,6]. Jednak substancja ta wykazała selektywność w promowaniu efektów cytotoksycznych w komórkach z wadami rozwojowymi [7].
Jeśli chodzi o toksyczność farnezolu w badaniach in vivo na szczurach lub myszach to doustna dawka śmiertelna przekraczała 5000 mg/kg [8].
Badania neurotoksyczne farnezolu wykazały, że substancja w dawce 100mg/kg nie wywoływała skutków toksycznych. Stwierdzono za to, że substancja ochrania narządy, które są szczególnie narażone na działanie substancji toksycznych. Są ważne przykłady efektów ochronnych promowanych przez farnezol:
  • kardioprotekcja [9, 10]
  • neuroprotekcja [11]
  • hepatoprotekcja [12]
  1. Practical and Analytical Chemistry: Being a Complete Course in Chemical Analysis
  2. Fenaroli’s handbook of flavor ingredients
  3. https://www.nature.com/articles/s41598-021-87740-8
  4. Paduch, R., Kandefer-Szerszeń, M., Trytek, M., Fiedurek, J., 2007. Terpenes: substances useful in human healthcare. Arch. Immunol. Ther. Exp. 55, 315–327 2007
  5. Au-Yeung, K.K.W., Liu, P.L., Chan, C., Wu, W.Y., Lee, S.S.T., Ko, J.K.S., 2008. Herbal isoprenols induce apoptosis in human colon cancer cells through transcriptional ac- tivation of PPARgamma. Canc. Invest. 26, 708–717
  6. Lee, J.H., Kim, C., Kim, S.H., Sethi, G., Ahn, K.S., 2015. Farnesol inhibits tumor growth and enhances the anticancer effects of bortezomib in multiple myeloma xenograft mouse model through the modulation of STAT3 signaling pathway. Cancer Lett. 360, 280–293.
  7. Adany, I., Yazlovitskaya, E.M., Haug, J.S., Voziyana, P.A., Melnykovych, G., 1994. Differences in sensitivity to farnesol toxicity between neoplastically- and non-neo- plastically-derived cells in culture. Cancer Lett. 79, 175–179
  8. BASF, 1981. Gewerbetoxikologische Grundprüfung (Farnesol). Unpublished report. Submitted to WHO by the Flavor and Extract Manufacturers Association of the United States, Washington DC, USA
  9. Ferdinandy, P., Csonka, C., Csont, T., Szilvássy, Z., Dux, L., 1998. Rapid pacing-induced preconditioning is recaptured by farnesol treatment in hearts of cholesterol fed rats: role of polyprenyl derivatives and nitric oxide. Mol. Cell. Biochem. 186, 27–34
  10. Szücs, G., Murlasits, Z., Török, S., Kocsis, G.F., Pálóczi, J., Görbe, A., Csont, T., Csonka, C., Ferdinandy, P., 2013. Cardioprotection by farnesol: role of the mevalonate pathway. Cardiovasc. Drugs Ther. 27, 269–277
  11. Santhanasabapathy, R., Sudhandiran, G., 2015. Farnesol attenuates lipopolysaccharide- induced neurodegeneration in Swiss albino mice by regulating intrinsic apoptotic cascade. Brain Res. 1620, 42–56
  12. Vinholes, J., Rudnitskaya, A., Gonçalves, P., Martel, F., Coimbra, M.A., Rocha, S.M., 2014. Hepatoprotection of sesquiterpenoids: a quantitative structure-activity re- lationship (QSAR) approach. Food Chem. 146, 78–84

Zobacz część II-gą o właściwościach onkologicznych.

Podobne wpisy z tej kategorii

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *